Kadıköy

Kadıköy

İstanbul’un Asya tarafında bulunan kardeş kent Kadıköy, İstanbul Boğazı ve Marmara Denizi boyunca uzanır. Kadıköy tarafından bakıldığında karşı tarafta (Avrupa) bulunan tarihi yarımadanın ünlü yapıtları Ayasofya, Sultan Ahmet Camii ve Topkapı Sarayı görünür.

Şehir hatları vapuruyla Kadıköy’e

Şehir hatları vapuruyla Kadıköy’e ulaşıldığında karşımıza ilk önce ilçenin tarihi eski semti çıkar. Sol tarafta Kadıköy’ün sembolü ünlü Haydarpaşa Garı bulunur. Liman boyunca uzanan Rıhtım Caddesi’ne tepe konumunda olan Rasimpaşa bölgesinden dar ve dik sokaklar ulaşır. Bir sinagog’unda bulunduğu bu bölge bir süredir soylulaştırma (gentrifizierung) tehlikesi altında bulunmakta. Sağ tarafta bulunan çarşı bölgesi ise daima canlı ve hareketlidir. Burada sayısız mağaza ve alışveriş mekanları arasında camiler, kiliseler, kahve, restoran ve antik eşya satan dükkanlar bulunur.

Eskiden... Bugün

Bir koloni olarak kurulan Kadıköy, Bizans döneminindeki İstanbul’dan daha eski olmasına karşın,uzun dönem ufak bir yerleşim bölgesi olarak kaldı. Antik ismi Kalkedon olan Kadıköy’ün tarihi milattan önce 675 tarihine değin uzanır. Bugünkü Kadıköy ise yarım milyona yaklaşan nufusuyla canlı, modern bir yerleşim bölgesidir.

Kent Görünümü

Kadıköy’ün ana görünümü limandan başlayarak Marmara Denizi boyunca devam eden sahil boyu, Haydarpaşa Garı, Fenerbahçe Stadyumu, Fenerbahçe Feneri, Kalamış yat limanı ve ilçenin tanınan bölgeleri olan Yeldeğirmeni, Moda, Caddebostan, Erenköy ve Bostancı’dan oluşur.

Bagdad Caddesi ilçenin mağaza, cafe ve restorantlarından oluşan haraketli ana bulvarıdır. Kadıköy ilçesinin üst sınırını oluşturan E 5 yolu ise ayni zamanda sosyal bir sınır niteliğinde dir. Bu yolun kenarlarında eskiden gecekondular bulunurdu. Şimdi ise özellikle Fikirtepe bölgesinde yeni oluşan gökdelen tipi binalar yükseliyor. İronik olarak bu bölgeye Kadıköylüler ‘Manhatten’ ismini vermişler. Marmara Denizi boyunca uzanan sahil yolu Kadıköy’ü diğer komşu ilçelere bağlar. Bu yol üzerinden bisikletle veya yürüyerek komşu bölgelere gidilebilir. Sahil yolu üzerindeki geniş park alanlarında spor yapma, yürüyüş ve dinlenme gibi olanaklar bulunur. Yeşil alanlar açısından Kadıköy, Özgürlük Parkı, Göztepe Parkı ve Fenerbahçe Parkı gibi geniş parklarıyla, çeşitli ufak oyun bahçeleriyle, İstanbul şartlarına göre daha iyi bir durumdadır.

Trafik

Yüksek trafik yoğunluğu ve sonsuz inşaat faliyeti kent açısından bir sorun oluşturmaya devam ediyor. Trafik yoğunluğunu oluşturan aktörler çoğunlukla otomobil, otobüs ve yük kamyonları. Yayalar ve bisiklete binenler bu yoğunlukta yollarını bulmaya çalışıyorlar. Trafik yoğunluğu ve sayısız inşaat projesi ilçe sakinlerini ve çevre şartlarını olumsuz etkilemeye devam ediyor.

Kadıköy rıhtım caddesinde bulunan şehir otobüsleri terminalinden hergün yüzbinlerce kişi diğer komşu ilçelere gitmek için yola çıkıyorlar. ‘Marmaray’ banliyö hattı ve İstanbul boğazının altından geçen ‘Avrasya’ araba tüneli, trafik yoğunluğunun azaltılması yönünde düşünülen projelerin başlıcaları. 2019 ilkbaharında işletmeye açılan Marmaray banliyö hattı (Berlin’deki S-Bahn gibi) trafik yoğunluğunu görünür derecede azaltmışa benziyor. Bir zamanlar Bagdad demiryolu hattının başlangıç noktasını oluşturan Haydarpaşa Garı ise İstanbul - Ankara arasında işleyen hızlı tren hattının ilk ve son istasyonu olarak düşünülüyor.

İnşaat, İnşaat, İnşaat...

Kadıköy sanki tekrardan inşa ediliyor. 70’li yıllardan başlamak üzere önce yatay ve daha sonraları yüksek şekilde inşa edilen binalar deprem tehlikesi nedeniyle kentsel dönüşüm çerçevesinde yeniden yoğun bir imar dönemi yaşamakta. Binalar önce yıkılıyor ve sonra eskisinden daha yüksek ve yoğun şekilde inşa ediliyorlar. Büyük projelerin imar sorumluluğunu Ankara’da bulunan ilgili bakanlık üstleniyor. Yerel belediyenin sorumluluğu sadece inşaatları kontrol etmekle sınırlı. Ayrıca inşaat sonrası ortaya çıkan trafik, altyapı, yeşil alanlar vs. gibi sorunlarla uğraşmak çoğunlukla belediyeye ait.

Yaşam kalitesi yüksek bir ilçe

Tüm bu olumsuzluklara karşın Kadıköy iyi ve rahat yaşanabilinen ( ama biraz pahalı), yüksek standarta sahip bir ilçe. Merkezi bir ilçe konumunda olmasına karşın, Avrupa yakasındaki diğer canlı merkezi ilçeler olan Beşiktaş ve Beyoğlu’na kıyasla daha sakin. Kadıköy İstanbul’daki ilçeler arasında yüksek hayat standartı sıralamasında en önde geliyor. Özellikle eğitim, sağlık, kültür ve serbest zaman kurumları yönünden olağanüstü başarılı. Bisiklete binmek eskiden İstanbul’da egzantrik bir olaydı. Kadıköy’de ise bisiklet, bisiklet yoluna sahip geniş sahil yolu dışında da sık sık rastlanan bir durum. Kadıköy kültür girişimleri açısından son yıllarda hızlı bir gelişme yaşıyor. Kadıköy belediyeye ait bir dizi kültür/sanat kuruluşunun yanısıra, resmi kuruluşların dışında giderek gelişen otonom kültür hayatının sanatçı aktörlerine de sahip.

Atatürk sevgisine sahip ve demokrat

Kadıköy politik olarak devamlılığı olan bir ilçe. Uzun dönemdir ilçe halkı çoğunlukla Atatürk’ün kurucusu olduğu sosyal demokrat yönelimli Cumhuriyet Halk Partisi’ni (CHP) seçiyor. iktidar partisi AKP’ye karşı Kadıköy ilçe belediyesi ve CHP muhalefet konumunda faliyet gösteriyor. Kadıköy Belediyesi ilçenin Hasanpaşa isimli bölgesinde bulunuyor. 1995 – 2014 yılları arası Selami Öztürk (CHP) belediye başkanlığı görevini yürüttü. Ardından bu görevi 2014 – 2018 yılları arası Aykurt Nuhoğlu (CHP) üzerlendi. Son yerel seçimlerde ise Şerdil Dara Odabaşı (CHP) belediye başkanlığı seçimini kazandı. Belediye başkanları Türkiye’de seçmenler tarafından direkt olarak seçiliyor. Belediye başkanı birlikte çalışacağı yardımcılarını atayarak, belediyenin politik yönetimini belirler.

Nüfus

2007 yılınd gerçekleşen yerel idari reform sonucunda Kadıköy ilçesi çeşitli mahallelerini komşu ilçeler olan Ataşehir, Ümraniye ve Üsküdar’a bıraktı. O zamanki nüfusu 744.670 olan Kadıköy 2017 yılında 451.453 kişiye sahip. Bu nüfusun 203.576 sı kadın, 247.877 sı ise erkek kişilerden oluşuyor.